Genialiteit staat nooit buitenspel
Jan Wolkers & voetbal
Onno Blom
Paperback met flappen, 120 pagina's, 14 x 20 cm, met foto's en illustraties in zwart-wit, € 17,50
Een uitgave van Het Tillenbeest uit 2022
De tekening op het omslag is van Paul van der Steen
Foto : Een voetbal-wedstrijd voor het goede doel op het veld van SV de Koog Texel, 8 september 1969
Met fluit : Jan Wolkers
Jan Wolkers was een bezeten voetbal-liefhebber.
Als jongetje mocht hij van zijn gereformeerde vader niet voetballen op straat.
Hij deed het natuurlijk toch, en liep het vuur uit zijn sloffen achter een kaalgetrapt balletje aan.
Bij wedstrijden van ASC Oegstgeest in zijn geboortedorp, wist hij meest al wel naar binnen te glippen.
Dat de liefde voor sport er bij hem al vroeg in zat, weten we al van zijn stoere verhalen over wielrennen en hardlopen.
Maar verrassend is het hoeveel Onno Blom over zijn passie voor voetbal heeft weten op te diepen.
Uit de dagboeken, interviews, artikelen en brieven, en ook uit de talloze optredens voor televisie en radio niet te vergeten.
Jan als voetballer, langs de lijn als commentator, en in september 1969 zelfs als scheidsrechter (dat was in 1969 bij een wedstrijd in de Koog, een team van AVRO tegen de Texelse kasteleins: de Vuurwaterploeg).
Wolkers keek naar voetbal als naar een Mondriaan, maar wond zich soms vooral vreselijk op: 'Daarheen moet die bal, verdomme!'
Hij was een groot bewonderaar van de gouden generatie van de jaren zeventig, van Johan Cruyff, maar vooral ook van Piet Keizer met zijn virtuoze schaar.
Hij zocht Sjaak Swart op in zijn sigarenzaak in Amsterdam-Oost, en interviewde Willem en Truus van Hanegem bij hun thuis in Hendrik Ido Ambacht.
Alsof een storm je optilt
Jan Wolkers, Arnon Grunberg en Onno Blom
Een exclusieve uitgave in een beperkte oplage
Een genummerde en gesigneerde oplage van 250 exemplaren
Gebrocheerd met cahiersteek, 24 pag., formaat 13,5 x 20 cm
Het heeft een dubbel omslag, met een ronde stans in de buitenste
De toegevoegde foto is van Chris van Houts
Een uitgave van Het Tillenbeest, Leiden, oktober 2021
Uitverkocht
Op 22 augustus 1994 nam Arnon Grunberg de boot naar Texel om voor de VPRO-gids Jan Wolkers te gaan interviewen.
De jonge en de oude schrijver bleken het uitstekend met elkaar te kunnen vinden, en boden tegen elkaar op in gruwelverhalen over hun gereformeerde en joodse jeugd.
Het was een dag van jewelste. Wolkers vertelde erover toen hij drie jaar later Grunbergs roman Figuranten ten doop hield in Amsterdam.
Hij was onder de indruk van de enorme krullenbos van Grunberg: 'Alsof er een handgranaat in zijn schedel geëxplodeerd was.'
Ook Grunberg heeft over die ontmoeting op Texel geschreven, o.a. in een hemelbrief aan Wolkers, 'hunkerend naar het slagveld', toen die op 19 oktober 2007 was overleden.
Beide teksten zijn nu gebundeld in een chique vormgegeven boekje.
Onno Blom heeft de uitgave bezorgd en een boeiend nawoord toegevoegd over de geschiedenis van deze bijzondere vriendschap.
Alsof een storm je optilt is door beide auteurs getekend, en kreeg een afdruk mee van het signeer-stempel van Jan Wolkers.
Het litteken van de dood
Biografie van Jan Wolkers
Onno Blom
Harde kaft, 1120 pag., 21,5 x 13,5 cm, uitgeverij de Bezige Bij 2018, € 39,99
Nederland vormde Jan Wolkers, en Jan Wolkers vormde Nederland.
Zijn kunstenaarschap ontstond uit woede tegen de God van zijn gereformeerde vader in Oegstgeest.
Hij bloeide op in Amsterdam, en vond harmonie op Texel.
Wolkers' romans werden verguisd, bejubeld en bekroond.
Wereldwijd werden honderdduizenden exemplaren verkocht van Kort Amerikaans, Een roos van vlees en Turks fruit.
Hij werd opgeleid als beeldhouwer en maakte vele beelden in brons en glas. Ook liet hij een schitterend oeuvre van schilderijen na.
Zoals hij beeldhouwde met woorden, zo schreef hij met verf.
Meer dan tien jaar lang werkte Onno Blom aan zijn biografie.
Op basis van een schat aan materiaal schetst hij een rebels, obsessief en zinnelijk leven in de greep van liefde en dood.
Wolkers had onstuimige relaties met vrouwen en meisjes.
De dood van zijn oudste broer en die van zijn twee-jarige dochtertje bleven hem tot zijn laatste dagen als demonen achtervolgen.
Zie ook : Onno Blom op de website van uitgeverij de Bezige Bij
Terug naar Oegstgeest
Paperback, 242 pag., druk 42, uitgeverij Meulenhoff 2024, € 20,-
In de klassieker Terug naar Oegstgeest haalt Wolkers de voorbije wereld uit zijn jeugd terug in het heden van de jaren zestig.
Herinneringen aan zijn calvinistische ouders en de dood van zijn broer gaan gepaard met beschrijvingen van zijn ontluikende seksualiteit.
Alle verhalen
Paperback, 383 pag., 12,5 x 20 cm, uitgeverij Meulenhoff 2005, € 21,99
Seks, dood, humor en sentiment kenmerken de verhalen van Jan Wolkers.
Zijn verhalen vormen een van de onbetwiste hoogtepunten van de Nederlandse na-oorlogse literatuur en zijn in meerdere talen vertaald.
Alle verhalen bevat o.m. klassiekers als Serpentina's petticoat, Dominee met strooien hoed, Gevederde vrienden en Vivisectie.
Brandende liefde
Paperback, 235 pag., 20 x 12,5 cm, de Bezige Bij 2010, € 15,-
Brandende liefde is het verhaal over de liefde van een jonge schilder voor zijn model.
Het is een van zijn latere romans, die net als Turks fruit, Terug naar Oegstgeest en Zomerhitte werd het verfilmd.
De walgvogel
Harde kaft, 415 pag., 13,5 x 20,5 cm, uitgeverij Meulenhoff 2008, € 21,99
In de roman De walgvogel, die verscheen in 1974, staat de onmogelijke liefde tussen de hoofdpersoon en Lien centraal.
De twee worden steeds weer naar elkaar toe gedreven, zowel in Nederland als in Nederlands-Indië, waar hun romance uiteindelijk resulteert in een drama.
Omringd door zee
Harde kaft, 35 pag., 12,5 x 19,5 cm, 10de druk 2022, € 10,-
Vanaf 1970 huurden Jan en Karina Wolkers in de maanden mei en september een vakantiehuisje in het uiterste noorden van Texel.
Ze kwamen terecht bij mevrouw Boon-Verberg, soldatenmoeder en ereburgeres van de Georgische hoofdstad Tiblisi.
Het boekje bevat korte teksten met persoonlijke herinneringen en dagboeknotities over mevrouw Boon en haar zoon Arie, over kilo-blikken kaviaar en verhalen die de ronde deden over Brits-Indische soldaten.
Maar ook over de kleur blauw op het omslag van het Verkade-album, een picknick in de Buitenmuy en de schok die die moord op Allende bij hen teweegbracht.
De columns uit Omringd door zee zijn in mei 1998 voorgelezen in het radioprogramma Onvoltooid verleden tijd van de VPRO.
Onder dezelfde titel zijn ze eerder door uitgeverij de Harmonie als radio-columns op cd uitgebracht, met muziek van het Willem Breuker collectief.
Ze staan ook in de essay-bundel Wolkers in Wolkersdorf
Alleen op een eiland
Dagboek van een eilandbewoner
Godfried Bomans en Jan Wolkers op Rottumerplaat
Harde kaft, 34 pag., 20,5 x 26 cm, met foto's in kleur en zwart-wit en een mp3-cd
Uitgeverij Rubinstein 2015, € 25,99
Het radioprogramma Alleen op een eiland, dagboek van een eilandbewoner dat Gé Gouwswaard in 1971 maakte had een prachtig concept: schrijver woont in totale afzondering op een onbewoond eiland.
De enige verbinding met de bewoonde wereld is een radio-verbinding.
Het onbewoonde eiland werd de zandplaat Rottumerplaat en de schrijvers Godfried Bomans en Jan Wolkers.
Radiopresentator Willem Ruis zocht vanuit Warffum dagelijks contact met hen.
Bomans vond het verschrikkelijk om zeven dagen alleen te zijn, in een tent, met alleen het gekrijs van duizenden meeuwen om zich heen.
Wolkers beleefde de week eenzaamheid als een spannend avontuur, ontfermde zich over zieke dieren en vertelde daar ongegeneerd over.
In dit boek reconstrueert journalist Nienke Denekamp in woord en beeld hoe het idee van Gouwswaard tot uitvoering kwam.
Denekamp zoomt in op de aanloop, de omgeving en de techniek.
Maar bovenal op de hoofdrolspelers: Jan Wolkers, Godfried Bomans en Willem Ruis.
Op de mp3-cd staan de onverkorte Rottumerplaat-tapes, inclusief de voor-, en nagesprekken.
Violon d'Ingres
Theun de Winter over zijn ontmoeting met Wolkers
Eind oktober, tijdens de Texelse presentatie van de Wolkers-biografie Het litteken van de dood, las Theun de Winter het verhaal Violon d'Ingres voor.
Hij beschrijft daarin zijn ontmoeting met Jan en Karina Wolkers in Amsterdam in 1970, en hun jarenlange vriendschap daarna.
De Winter deed destijds journalistiek werk voor Propria Cures en interviewde Jan Wolkers voor De Haagse Post.
Van de voorgelezen tekst heeft Onno Blom een klein mooi boekje gemaakt (200 genummerde en gesigneerde exemplaren)
Het is uitgebracht bij uitgeverij Het Tillenbeest
Uitverkocht
De geest van Jan Wolkers
Arzbach, Brunt & Smit
Harde kaft, boek met cd, 46 pag., met foto's en illustraties in kleur, 14 x 19,5 cm, uitgeverij Rubinstein 2017, € 15,99
Biograaf Onno Blom schreef speciaal voor deze uitgave een essay over muziek in het leven van Jan Wolkers: Wrap Your Troubles In Dreams.
Tekst en uitleg van Peter Smit
Muziek: Nico Arzbach & Roland Brunt
Amstelglorie
De volkstuin van Jan Wolkers
Geoogst door Onno Blom
Paperback, 208 pag., 21,5 x 13,5 cm, uitgeverij de Bezige Bij 2018, € 17,50
Uitverkocht
'Hoera!' schreef Jan Wolkers in zijn dagboek op 8 december 1972, toen hij van het bestuur van de Amsterdamse volkstuinvereniging Amstelglorie had gehoord dat tuintje 294 aan hem was toegewezen.
'Spitten, schoffelen en groente kweken.'
Voor Wolkers was de volkstuin in de jaren zeventig zijn Hof van Eden, een weelderig groen paradijs met een houten huisje in het midden, waar hij van genoot met volle teugen.
'We werken in de tuin, ik schrijf, Karina kijkt mijn werk na en studeert wat, 's avonds drinken we een whisky met een stukje ijs.
Zo is het leven hier in de vrije natuur, die al met lijsterbessen en mistige ochtenden vol parelende spinnewebben en bedauwde planten naar de herfst gaat.
Onno Blom, Wolkers' biograaf, heeft uit de overvloed van zijn dagboeken, brieven en notities het mooiste materiaal over de volkstuin samen kunnen brengen.
Tijd bestaat niet
Schrijversprentenboek
Slappe kaft, 176 pag., 18,5 x 24 cm, met foto's en illustraties in zwart-wit, uitgeverij de Bezige Bij 2002, € 25,-
Dagboek 1971
Het achtste deel in de dagboekenreeks
Gebonden, 117 pag., 13,5 x 19,5 cm, uitgeverij de Bezige Bij 2014
Met een voorwoord van Karina Wolkers
Uitverkocht
1971: het roemruchte jaar dat Jan Wolkers op Rottumerplaat verbleef
Kriskras door de dagboeken van Jan Wolkers springend, zijn we in deze schitterende reeks aan gekomen bij het jaar 1971.
Dat is het jaar van Rottumerplaat, waar Wolkers op uitnodiging van de VARA een week verblijft.
Hij doet op de radio verslag van zijn belevenissen en schrijft het boekje Groeten van Rottumerplaat.
Weer thuis werkt hij samen met Jan Vermeulen, zijn ontwerper, aan de fotobiografie Werkkleding.
Hij heeft tentoonstellingen in Amsterdam en Tilburg, werkt mee aan de organisatie van een veiling van schilderijen voor Vietnam, bezoekt wedstrijden van Ajax, kookt uitbundige maaltijden, schildert, leest, wandelt, en leeft het leven zoals alleen Jan Wolkers dat kon: intens, expressief, geïnvolveerd, en met evenveel aandacht voor het grote als voor het kleine.
Jan Wolkers (1925-2007) geldt als een van de belangrijkste twintigste-eeuwse schrijvers uit de Nederlandse literatuur.
Zijn romans en verhalen zijn veelvuldig bekroond en in vijftien talen vertaald.
Alle dagboeken van Jan Wolkers zijn in de ramsj gegaan, en bij ons niet meer leverbaar
Ach, Wim, wat is een vrouw
Brieven aan een jeugdvriend
Harde kaft, 140 pag., 14 x 20 cm, met foto's in zwart-wit
Uitverkocht
Ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag verschijnt er een unieke uitgave van vroege brieven van Jan Wolkers.
Geïllustreerd met veel bijzondere foto's en vol thema's die ook Wolkers' ontwikkeling als kunstenaar laten zien.
Een schitterend cadeau bij de verjaardag van een van de grote meesters van de Nederlandse literatuur.
In de jaren vlak na de oorlog, toen Jan Wolkers nog thuis woonde en ook daarna, toen hij studeerde aan de academie in Den Haag en Amsterdam, correspondeerde hij met zijn jeugdvriend Wim de Kler, die als militair in Nederlands-Indië verbleef.
In deze brieven krijgen we een prachtig tijdsbeeld voorgeschoteld van die eerste naoorlogse jaren.
De eerste brieven zijn uit 1946, toen Wolkers 20 jaar oud was en nog bij zijn ouders in Oegstgeest woonde In 1949, als de correspondentie eindigt, heeft hij inmiddels twee kinderen en is hij van Leiden naar Amsterdam verhuisd waar hij studeert aan de Rijksacademie.
We volgen de ontwikkeling van de jonge Wolkers als kunstenaar, maar het gaat ook over poëzie en politiek, of over de moeilijkheden thuis bij zijn ouders.
Soms onschuldig, vaak geestig en altijd zeer herkenbaar Jan Wolkers, vormen deze vroege brieven een onmisbare aanvulling op zijn rijke en veelzijdige oeuvre.
De Tarzan van de schapen: Jan Wolkers & Texel
Onno Blom
Gebonden, 160 pag., met veel illustraties en foto's, 18 x 18 cm, u
Uitgeverij Het Tillenbeest i.s.m. het VVV en Het Open Boek, de 2de druk is uit 2012
Uitverkocht
De Tarzan van de schapen bevat de levenslange liefdesgeschiedenis van een man en zijn eiland: Jan Wolkers en Texel.
Als jongen droomde Wolkers al van het eiland. Van de planten, de dieren en de zee.
In de jaren zestig kwam hij er voor het eerst, en hij vond er het paradijs.
Na jaarlijks een aantal weken een bakstenen huisje in de schaduw van de vuurtoren te hebben gehuurd, kwam hij in 1980 met zijn vrouw Karina op Texel wonen.
Wolkers bleef op Texel tot zijn laatste dag. Hij schreef er romans, gedichten en essays en maakte er beelden en schilderijen.
De Tarzan van de schapen is een ode aan Texel, een ontroerende hommage aan het eiland waar Wolkers' liefde voor de natuur tot volle bloei kwam.
Onno Blom, schrijver en biograaf, heeft voor dit boek gebruik gemaakt van veel ongepubliceerd materiaal uit de dagboeken en het persoonlijk archief van Wolkers.
Onno Blom (1969) is schrijver, letterkundige en de biograaf van Jan Wolkers.
Hij schreef het veelgeprezen en vele malen herdrukte requiem Zo is het genoeg, over het laatste jaar van Jan Wolkers.
Ook bezorgde hij Wolkers' Verzamelde Gedichten, en een uitgave van Wolkers' liefdesbrieven uit Parijs: Brieven aan Olga.
Onno Blom is verbonden aan het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis van de Koninklijke Academie van Wetenschappen.
Pagina met foto's en artikelen over de presentatie
Zo is het genoeg
Het laatste jaar van Jan Wolkers
Onno Blom
Harde kaft, 148 pag., de Bezige Bij 2008
Geïllustreerd met foto's uit het privé-archief van Jan en Karina Wolkers
De foto op het omslag is van Koos Breukel
Uitverkocht
'Zo is het genoeg', dat waren de laatste woorden van Jan Wolkers.
Anderhalve week voor zijn tweeëntachtigste verjaardag werden hem 's nachts door zijn vrouw Karina twee boterhammen met jam gebracht.
Hij at een paar stukjes, en zonk weg in een slaap waaruit hij niet meer zou ontwaken.
Op 19 oktober 2007, om halftwee 's nachts, overleed hij.
Onno Blom, de biograaf van Wolkers, hij volgde de kunstenaar een jaar lang op de voet.
In Zo is het genoeg beschrijft hij nauwgezet zijn dagelijks leven.
'Ik ben niet bang voor de dood,' zei Wolkers.
'De dood is een levensvoorwaarde. Als er geen dood was zou alles zinloos worden, het zou op voorhand verlammend werken.'
Kort Amerikaans
De roman
Jan Wolkers
Gebonden, 199 pag., 13 x 21 cm, € 21,99
Druk 56, uitgeverij Meulenhoff 2012, met leeslint en een nawoord van Onno Blom
Kort Amerikaans 1, 2 en 3
Een beeldverhaal
Jan Wolkers en Dick Matena
Gebonden, ca. 90 pagina's in kleur, 24,5 x 30 cm, de Bezige Bij 2006/2012
Uitverkocht
Kort Amerikaans vertelt het ontroerende verhaal van Eric van Poelgeest, een jongeman die tijdens de oorlog onderduikt in het gebouw van de teken-, en schilder-academie in Leiden.
Zie ook : Dick Matena op de website van uitgeverij de Bezige Bij
Fotopagina van de signeersessie in mei 2006
Turks fruit
Harde kaft, 189 pag., 13 x 20,5 cm, druk 64, uitgeverij Meulenhoff 2005, € 21,99
Turks fruit is het hartverscheurende verhaal van de gepassioneerde maar onmogelijke liefde tussen Olga en beeldhouwer Eric.
Het verscheen oorspronkelijk in 1969 en bracht een schok teweeg in de Nederlandse letteren.
Niet eerder werden liefde, seks en dood tot zo'n pulserend en vitaal geheel gesmeed.
De verfilming van Turks fruit door Paul Verhoeven, met in de hoofdrollen Rutger Hauer en Monique van der Ven, werd uitgeroepen tot de beste Hollandse speelfilm ooit, en kreeg in 1974 een Oscar-nominatie.
Turks fruit
Een beeldroman door Dick Matena
Harde kaft, 188 pag., uitgeverij Meulenhoff 2016
Uitverkocht
Het klassieke meesterwerk van Jan Wolkers uit 1969 in stripvorm gegoten door Dick Matena.
In Turks fruit beschrijft Wolkers de heftige liefde van de jonge beeldhouwer Erik en zijn grote liefde Olga.
Dick Matena is een van de meest veelzijdige en getalenteerde striptekenaars van Nederland.
Brieven aan Olga
Gebonden, 140 pag., 16 x 24 cm, geïllustreerd, de Bezige Bij 2010, € 20,99
Uitverkocht
In januari 1957 vertrok Jan Wolkers voor een half jaar naar Parijs om daar in de leer te gaan bij de fameuze beeldhouwer Ossip Zadkine.
Hoezeer Wolkers ook door Parijs werd overrompeld, hij miste iemand hartstochtelijk: Annemarie Nauta, zijn jonge vriendin, die in Turks fruit model zou gaan staan voor Olga.
Brieven aan Olga bevat de nooit eerder gepubliceerde, ontroerende en stomende liefdesbrieven die Wolkers vanuit Parijs aan haar schreef.
Zijn biograaf Onno Blom geeft op basis van gesprekken met Annemarie Nauta, en d.m.v. foto's, notities en tekeningen, een betoverend beeld van Wolkers' liefde voor een stad en een vrouw.
