Eiland van gisteren
Verhalen over Texel
Nico Dros
Paperback, 173 pag., uitgeverij Van Oorschot, 3de druk augustus 2024, € 21,50
Verhalen, historie en dialect
Op het omslag: Ad Blok van der Velden
Met Eiland van gisteren schetst Nico Dros, geboren Texelaar, het eiland in al zijn kleuren.
Hij weet aan Texel, naast drama en vlijmend leed, een ruwe lieflijkheid te geven die de lezer blijmoedig kan stemmen.
De tien verhalen van het eerste deel roepen een rustieke samenleving op, zoals die ruim een halve eeuw geleden nog bestond.
In het tweede deel – over het eiland van eergisteren (1850–1925) – maken we kennis met het dagboek van Jacob Huizinga, een doopsgezinde vermaner die probeerde zijn kerkvolk van de drank en ontucht af te brengen, het verhaal van Frerik van der Vis, een visserman die zijn leven in een berijmd volks-epos gestalte gaf, en Floris Dekker, een 'ziener' die de patriarch werd van een kleine gemeenschap in een kwijnende polder.
Het boek eindigt met een montere beschouwing over het Tessels, een streektaal die op sterven na dood is.
Maar Dros wekt haar weer even tot leven.
Van Nico Dros (1956) verscheen in 2021 Willem die Madoc maakte.
Deze Middeleeuwse roman stond op de short-list van de Libris Literatuur Prijs en die van de Vlaamse Boon.
Foto: Annaleen Louwes
Fotopagina Nico signeert Het eiland van gisteren
Willem die Madoc maakte
Nico Dros
Paperback, 480 pag., uitgeverij Van Oorschot, april 2021, € 17,50
Een nieuwe grote roman van Nico Dros, een spannend historisch verhaal dat speelt in de vroege Middeleeuwen in de zuidelijke Nederlanden
In 1196 overleeft een jonge jongen een scheepsramp, hij spoelt aan op de Vlaamse kust.
Hij wordt opgenomen in een kloostergemeenschap nabij Brugge, waar hij zijn jeugdjaren doorbrengt en door de broeders wordt opgeleid.
Hij ontvlucht het klooster om zijn familie terug te vinden.
Onder de naam Madoc leidt hij een leven als ridder, en raakt in gevechten verwikkeld die hij ternauwernood overleeft.
Jarenlang is hij de rechterhand van de legendarische graaf Hincmar.
In Parijs ontpopt hij zich tot agnost, vrijdenker en schrijver. Maar als de Inquisitie actief wordt krijgen de ketterjagers ook Madoc in het vizier.
In 2017 ontdekt een Vlaamse mediëvist een verzamelhandschrift uit de dertiende eeuw.
Hij raakt ervan overtuigd dat dit eigenhandig moet zijn geschreven door Willem, dichter van het fameuze Van den Vos Reynaerde en het mysterieuze boek Madoc.
Hoe houden deze teksten verband met het levensverhaal van de veelzijdige Middeleeuwse schrijver?
In een roman die tegelijk bloedstollend en intellectueel uitdagend is, en waarin de Middeleeuwen in alle kleur oprijzen, speelt Nico Dros een vernuftig spel met de vermeende geschiedenis van de raadselachtigste Middeleeuwer: Madoc.
Zie ook : www.nicodros.nl
Oorlogsparadijs
Nico Dros
Paperback, 360 pag., uitgeverij van Oorschot 2022, € 17,50
In het najaar van 1942 begint een jonge arts zijn werk als assistent in het noodhospitaal van Texel.
De ondergrondse heeft hem een nieuwe identiteit en persoonsbewijs gegeven nadat de Duitsers hem bij verstek ter dood hebben veroordeeld: Luc Walraven heet hij vanaf nu.
De bezettingsmacht op het eiland bestaat uit soldaten die mogen bijkomen van beproevingen aan het front.
En daarnaast zijn er de legioenen van uitheemse krijgsgevangenen die in Duitse dienst zijn getreden. Er is geen ss, geen Grüne Polizei,geen terreur.
Op Texel verblijven honderden onderduikers van het vasteland, maar ze worden met rust gelaten.
Voor Luc Walraven ontpopt het eiland zich tot een klein paradijs. Hij is er kostganger bij een hartelijke boerenfamilie en wordt verliefd op dochter Mila.
Het ziet ernaar uit dat de eilanders, ver van het front, zonder ontberingen het einde van de oorlog kunnen afwachten.
Maar dan, begin april 1945, luidt een nachtelijk bloedbad de opstand van het Georgische bataljon in.
In de weken daarna verandert het lieflijke eiland in een onbeschrijflijk inferno. Voorjaar 1962 - een nieuwe oorlog dreigt - krijgt de man die ooit Luc Walraven heette een brief van een Texelse vrouw, die hem na al die jaren naar het eiland doet terugkeren.
Het is onvermijdelijk de gebeurtenissen van voorjaar '45 onder ogen te komen.
Hij weet niet welke herinneringen meer pijn doen: de gruwelijkste of juist de mooiste.
Langzaam afbouwen op deze planeet
Nico Dros
Paperback, 200 pag., uitgeverij van Oorschot Amsterdam 2015
Uitverkocht
Langzaam afbouwen op deze planeet bevat naast het titelverhaal nog zeven vertellingen, steeds over andere situaties, personen en gebeurtenissen, en zich afspelend op uiteenlopende plaatsen, in een ver verleden maar ook in de tegenwoordige tijd.
Het langste verhaal, Twee dooielingen, speelt op Texel en beslaat zo'n 50 pagina's.
Het is een 17e-eeuws liefdesdrama gesitueerd rond het kustdorp Coogh.
In 1667, als het eiland wordt geteisterd door een veeziekte, is Coogh een gehucht met wat armoedige huisjes rond een kleine kerk, waar door zandverstuivingen boom nog groente wil groeien en waar de inborst van de dorpelingen al net zo stekelig is als de brandnetels en distels die welig tieren op de dorre bodem.
Het verhaal draait om Nanie, 'jasmijn tussen de zilverdistels en prooi van vele vrijers', zij is de dochter van robbenjager Gerrit Stroe, die achter de duinen woont in de Mient, zuidelijk van het dorp.
Op de kermis in Burgh ontfermt Nanie zich over de roomse boerenzoon Jozef uit Wael, als die zich door een prijsvechter heeft laten afrossen.
Tussen de twee bloeit de liefde op, maar de gebeurtenissen die volgen zijn even zinnelijk als dramatisch, en leiden onontkoombaar tot een bittere ontknoping waarbij jaloezie, macht en perversie zich bruut laten gelden.
Het proza van Nico Dros is spannend, bloemrijk en raadselachtig, de stijl robuust en beeldend.
In de rauwe werelden die hij oproept zijn de mensen puur, maar er is ook steeds iets grondig mis. Het kwaad is nooit ver weg.
De sprekende slang
Een kleine geschiedenis van laaglands fundamentalisme
Nico Dros
Paperback, 160 pag., uitgeverij van Oorschot, 2010
Uitverkocht
Dit boek gaat over een ingrijpende gebeurtenis in het Texelse vissersdorp Oosterend, ook wel bekend als het kleine Jeruzalem van het noorden.
De later beroemd geworden dominee J.J. Buskes werd er ongewild het middelpunt van een felle geloofstwist.
Een kerkscheuring was het gevolg en een kwart lang eeuw zouden twee gereformeerde kampen in vijandschap leven.
De twist ontstond na een uitspraak van de gereformeerde synode van Assen, die in 1926 het laatste woord sprak over de uitleg van een passage in het bijbelboek Genesis.
Was de slang die Eva tot erfzonde verleidde een reptiel met een vleiend spraakvermogen?
Of moest men het dier opvatten als een zinnebeeld van de duivel?
De synode oordeelde dat het hier ging om een heuse slang, wie een andere uitleg voorstond maakte zich schuldig aan 'Schriftaanranding'.
Deze uitleg werd de bron een kerkelijk conflict dat links en rechts in ons land oplaaide en jarenlang de gemoederen beheerste.
De sprekende slang is een levendig boek over bijbeldrift, geloofsijver en andere protestantse hartstochten in een Texels dorp, maar het gaat ook over het leed dat ontstaat wanneer gelovigen in zwijmelwijn gedrenkt raken.
Dromen van de bok
Nico Dros
Literaire thriller, paperback, 268 pag., uitgeverij van Oorschot 2006
Uitverkocht
Het leven van de verguisde schrijver Iwan Lautier verandert in een nachtmerrie wanneer een vrouw een obsessieve liefde voor hem opvat.
Eerst overstelpt ze hem met brieven en nachtelijke telefoontjes, daarna belaagt ze hem in eigen persoon.
Maar behalve met deze erotomane stalker kampt Iwan met een minnares die zich, nadat hij de dubieuze relatie met haar heeft verbroken, blijft opdringen en hem tot het uiterste tergt.
In de beleving van Iwan raken beide affaires meer en meer met elkaar verwikkeld.
Zijn vlucht in buitensporig drankgebruik doet hem de greep op de werkelijkheid verliezen.
Wanneer hij uiteindelijk pogingen doet zich uit het warnet van ziekelijke hartstochten te bevrijden, loopt de situatie verschrikkelijk uit de hand.
Deze roman van Nico Dros laat een wezenlijk nieuwe kant van zijn schrijverschap zien.
In Dromen van de bok gaat het over de nachtzijde van het gevoelsleven, de duistere diepten van de ziel, over wanen, perversies en ontaarding.
Nergens wordt de liefde meer ontluisterd dan in dit boek dat het midden houdt tussen een scabreuze roman en een kwaadsappige komedie over de rafelranden van de menselijke natuur.
Een boek dat op adembenemende wijze de elementen van een thriller en literatuur combineert.
'In het maanlicht leek ze een nimf die zo-even was ontslapen: haar gezicht zo bleek als kaasdoek, de lippen al even bloedeloos, het hoofdje in een knik nadat het door haar val in het gras op een verdwaalde klinker was terechtgekomen.
Verdwaasd staarde ik naar de frêle gestalte aan mijn voeten en bemerkte toen dat haar beige broek bij de bovenbenen donker kleurde: zij had haar water laten lopen.
Terwijl ik de fatale ogenblikken in gedachten probeerde terug te halen, begon mijn linkerbeen te krampen en tintelden mijn beide handen.
Het trok ruw samen in mijn maag en borst. Een stem in mijn hoofd zei alsmaar: je hebt je aan de verkeerde vergrepen.'
Nico Dros (Texel, 1956) studeerde geschiedenis in Amsterdam. Hij debuteerde in 1991 met de historische roman Noorderburen over de lotgevallen van een aristocraat die in de Franse tijd naar een vergeten dorp wordt verbannen.
In 1994 volgde de verhalenbundel Familiezaken en in 1999 Ter hoogte van het Salsa-paviljoen, een roman over een groep van Texel afkomstige jongeren die begin jaren zeventig in Amsterdam een eigen migrantenkolonie sticht.
In 2003 verscheen Het angstzweet der kolonialen, een bundel essays over Java gedurende de eeuwen van Nederlandse overheersing.
In negen beschouwingen over historische en letterkundige onderwerpen brengt de schrijver verschillende episoden uit dit bewogen tijdvak tot leven.
Hij dringt daarbij diep door in de terra incognita van de Javaanse wereld.
Noorderburen
Nico Dros
Paperback, 163 pag., 12,5 x 20 cm, nieuwste druk, 2015
Uitverkocht
In het najaar van 1810 publiceert de Hollandse edelman Christiaan Boddaert een pamflet tegen de Franse overheersers.
Het leidt tot zijn arrestatie en verbanning voor drie jaar naar Noorderburen, een dorp op de kop van Texel, waar de geschiedenis aan voorbij lijkt te zijn gegaan.
De bevolking leeft er in kommervolle omstandigheden; het kerkje is ingestort en het schoolgebouw is tot jeneverlokaal verworden.
Zijn kennismaking met de vissersbevolking van Noorderburen verloopt aanvankelijk stroef.
Boddaert kan de armoede en onwetendheid van de dorpelingen niet goed velen.
Hij ontplooit activiteiten die Noorderburen in aanraking moet brengen met de Vooruitgang.
De reacties op zijn hervormingsijver lopen sterk uiteen. Vooral de mannen zijn hem vijandig gezind.
Wanneer uitkomt dat de banneling in het geheim een verhouding heeft met een jonge vrouw uit het dorp, blijft een confrontatie niet uit.
Noorderburen werd in 1992 genomineerd voor de AKO-literatuurprijs
